آیا شما هم برآمدگی داروین دارید؟ این اثر به جای مانده از تکامل شاید زمانی برای شنیدن بهتر مفید بوده باشد! - مالزی ارزان

برای مثال، سیخ شدن موهای بدن در واکنش به سرما یا ترس، در دورانی که انسان ها بدن پُرمو داشتند، کارایی داشت. اما حالا بیشتر شبیه یادگاریِ عجیب از گذشته است. حرکت دادن گوش، یا همان تکان دادن گوش هم از جمله این صفات است. برآمدگی داروین نیز در همین دسته قرار می گیرد؛ نشانه ای کوچک اما جالب از گذشته ٔ تکاملی ما.

این برآمدگی کوچک را چارلز داروین در کتاب معروفش تبار انسان (The Descent of Man) توصیف نموده بود. به همین علت نام او را روی آن گذاشته اند. اما برخی افراد به اشتباه تصور نموده اند که وجود یا نبود این برآمدگی به یک ژنِ واحد با دو آللِ ساده وابسته است؛ چیزی شبیه به رنگ چشم یا گروه خونی. اما آنالیز های ژنتیکی و تحقیق های مدرن نشان می دهند که موضوع به این سادگی نیست.

برآمدگی داروین فقط یک ژن ندارد

آنالیز های ژنتیکی در خصوص این ویژگی به نتایج جالبی رسیده اند. مثلاً در یک پژوهش در سال 2016 معین شد که تنها 10.5٪ بزرگ سالان در اسپانیا این برآمدگی را دارند. این در حالی است که در هند حدود 40٪ و در میان دانش آموزان سوئدی حدود 58٪ دیده شده است.

نکته ٔ جالب تر اینکه در مطالعه ای قدیمی تر در سال 1936، میان 26 جفت دوقلوی همسان، در برخی از آن ها فقط یکی از دو کودک این برآمدگی را داشت! این یافته ها نشان می دهد که وجود یا نبود این برآمدگی تنها به ژنتیک وابسته نیست، بلکه عوامل محیطی هم در طول رشد جنین نقش دارند.

برآمدگی داروین شاید زمانی برای شنیدن بهتر به کار می رفت

اما این برآمدگی از کجا آمده؟ چرا برخی از ما آن را داریم و برخی نه؟ جایگاه این برجستگی روی لبه ٔ فوقانی گوش - یعنی بخش هِلِیکس (Helix) - نشان می دهد که احتمالاً زمانی در گذشته ٔ دور، نقشی در بهبود شنوایی داشته است.

اگر به گوش برخی از نخستی ها یا پریمات ها (Primates) نگاه کنید، می بینید که در همان بخش از گوششان، برآمدگی بزرگ تری وجود دارد. این شکل خاص گوش به آن ها یاری می نماید که صداها را بهتر به سمت کانال گوش راهنمایی نمایند. این سازوکار در حیواناتی که در محیط های طبیعی زندگی می نمایند و احتیاج به شنوایی تیز برای بقا دارند، بسیار مهم است.

گوش انسان برای شنواییِ متفاوتی تکامل یافته است

اگرچه به نظر می رسد این برآمدگی برای شنوایی مفید بوده، اما با گذشت زمان، احتیاج انسان به آن از بین رفته. گوش انسان نسبت به حیواناتِ دیگر برای شنیدن صداهایی خاص تر و دقیق تر تکامل پیدا نموده است. ما به جای شناسایی صداهای حیوانات شکارچی یا حرکت برگ ها در باد، باید جزئیات گفت وگو، آهنگ ها و صداهای پیچیده را درک کنیم.

در این زمینه، گوش انسان بسیار توانمندتر از گوش پریمات هاست. اما چون هیچ فشارِ تکاملیِ خاصی برای حذف این برآمدگی وجود نداشت، در برخی از ما به جای مانده و در برخی دیگر نه.

گوش های ما منحصربه فرد هستند؛ برآمدگی داروین فقط بخشی از این تفاوت است

برآمدگی داروین، صرفاً یک نمونه از صدها تفاوتی است که شکل گوش افراد را منحصربه فرد می نماید. حتی اگر این برجستگی را ندارید، گوش های شما هنوز هم بی نظیرند. هیچ دو انسانی گوش هایی دقیقاً مشابه ندارند؛ حتی دوقلوهای همسان!

چه برآمدگی داروین داشته باشید و چه نه، این گوش ها بخشی از هویت شما هستند. صدای موسیقی، صدای خنده و صدای عزیزانتان، همه به وسیله همین گوش های خاص به شما می رسند. پس دفعه بعدی که به آینه نگاه می کنید، با افتخار به این سازوکار پیچیده و هوشمندانه نگاه کنید.