تندیس هایی برای آرامش - مالزی ارزان

خبرنگاران - منیر گرجی: محمود غفاری یکی از همین هنرمندان و از ساکنان محله نارمک است که توانسته نمونه آثار دست ساز خود را در میادین محله به نمایش بگذارد. شاید کمی دور از فکر باشد وقتی که می بینیم از تکه سنگ بی جانی می توان اثری ساخت که بتوان از آن برای هرچه بهتر دیده شدن شهر استفاده کرد، اما این کار از عهده غفاری بر آمده است. گفت وگوی ما را با این هنرمند سنگ تراش می خوانید.

قصه های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید

چطور شد که به این حرفه و زمینه هنری گرایش پیدا کردید؟

من از زمانی که دوران دبیرستان را پشت سر می گذاشتم، به خطاطی و نقاشی علاقه مند بودم. پس از آن با ادامه تحصیل در رشته گرافیک این ذوق در من به وجود آمد که می توانم با تلفیقی از خط و نقاشی از سنگ، تراشه هایی را بتراشم و به تخته سنگ بی جان، شکل و شمایلی ببخشم. از آنجایی که پدر من در کار سنگ بود من در کنار دست او با دستگاه فرز زیاد کار کردم و توانستم از عهده سختی های فرزکاری برآیم و تا به امروز در مدت 7 سال آثاری را درست نموده ام که در اغلب شهرداری منطقه ها از آنها برای زیباسازی معابر و نمای شهری استفاده شده است.

مهم ترین ویژگی کار یک هنرمند سنگ تراش چیست؟

خیلی ها زمانی که نام ساخت مجسمه را می شنوند، در فکرشان گچ و سیمان یا فلز تداعی می شود، اما من به عنوان هنرمند سنگ تراش با استفاده از سنگ و تراش دادن به آنها شکل می بخشم و البته این کار و این ایده را من ابداع و سختی هایش را هم تحمل کردم. از طرفی در ابتدا با کار خط سنگ آغاز به کار کردم و به نوعی ناماءمتبرکه را بر روی سنگ طراحی می کردم و پس از آن هم در کنارش تهیه تندیس، سردیس و خط سنگ های بزرگ انجام دادم.

یکی از مشخصه های اصلی کار شما، دقت و ظرافت در تراش کار است. اگر در حین کار اثری را بیش از حد تراش بدهید، برطرف آن جبران پذیر خواهد بود؟

این کار مانند کار با گچ و سیمان و فلز نیست که بشود آن را جبران کرد و باید آنقدر دقیق و ظریف کار را انجام داد که اشتباهی رخ ندهد. مثلاً اگر از طریق فرز، کاری زیاده از حد گود شود، دیگر قابل برگشت نیست و شاید به علت این سختی هایش بوده که کمتر کسی سراغ این زمینه هنری رفته است.

تفاوت کار آثار سنگی و کار گچی در چیست؟

مقاومت و زیبایی که یک سنگ دارد، اصلاً قبال قیاس با کار گچی و سیمانی نیست، علاوه بر آن سنگ را می توان بنا به اقتضای هر آب و هوایی در هر شهری استفاده کرد اما اثر گچی از چنین قابلیت برخوردار نیست. نکته حائز اهمیت دیگر در این زمینه این است که برای تراش دادن سنگ فرد باید ماهرانه عمل کند و همه جوانب احتیاط رعایت شود.

هواداران کارهای شما چه کسانی هستند یا به عبارت دیگر چه کسانی به شما سفارش درست کردن این آثار را می دهند؟

این کارها به علت حجم بزرگی که دارند، نمی توان آنها را در مکان های خصوصی کار گذاشت، مگر اینکه در میزان ها وابعاد کوچک تر ساخته شود. از طرفی با رایزنی هایی که با شهرداری انجام دادم به این نتیجه رسیدیم که تعدادی از سنگ خط ها و مجسمه ها را در بعضی منطقه ها جانمایی و نصب کنیم که خوشبختانه سهم منطقه ما در این زمینه و بهره مندی از چنین آثاری زیاد است و ما آثار چون صلوات، امام رضا(ع) و... را در خیابان ها و بوستان های اینجا می بینیم.

در سفارش هایی که قبول می کنید، چقدر سفارش دهندگان دست شما را باز می گذارند؟

در مجموع فعلاً کارهای ساده از سوی نهادها پسندیده می شود و در کارها کمتر ذوق و سلیقه مان را دخالت دهیم، مثلاً ما در نوع رنگ و میزان نظر می دهیم اما کمتر مورد توافق قرار می گیرد و از آنجا که ما خالق اثر هستم، باید تابع سفارش دهندگان باشیم.

یکی از ویژگی های کار شما، ساخت سنگ خط هایی از ناماء متبرکه است. شما فکر می کنید تهیه ونصب چنین کارهایی در محله ها برای شهروندان چه تأثیری دارد؟

نام و اسامی ائمه(ع) هر کجا که نصب شود و هر چشمی هم که به آن بیفتد در روح و روان انسان تأثیر مثبت می گذارد. من حتی تأثیر خوب آن را بر روی خود و در زندگی ام دیده ام. خاطره نصب نخستین سنگ خطم به چند سال پیش بر می شود که شهرداری در ورودی ورزشگاه آزادی تا به حال مجسمه های مختلفی را نصب نموده، اما با هر فوتبال به علت هیجانی که اتفاق می افتاد بعضی افراد، عصبانیت خود را بر روی مجسمه ها خالی می کردند. یک بار پیشنهاد دادم نام آقا امیرالمؤمنین(ع) را روی سنگ بتراشم. این کار انجام شد و اثر را آنجا نصب کردیم و تا به الان که نزدیک به یک دهه از آن موقع می گذرد، همچنان آن اثر هنری سر جای خود زیبا و پر صلابت به جای مانده است. این امر نشان از آرامشی دارد که این اسامی به مردم می دهد.

به نظر شما آثار هنری چقدر در تلطیف فضای شهری تأثیر می گذارند؟

به نظر من شهر هم مانند خانه هر شخص است. همان طورکه هر خانه ای نیاز به دکور و تزیینات دارد، شهر هم می تواند دارای دکور و تزیینات باشد و دست سازه هایی که در ایام و مناسبت های مختلف در شهر می بینیم به زیبایی شهر می افزاید.

تا به حال چه مجسمه هایی ساخته اید؟

تصاویر خیام، ابوعلی سینا، عطار نیشابوری و چند اثر مادر که فرزند به بغل دارند که در بعضی میادین کار گذاشته شده است.

جنس سنگ هایی که انتخاب می کنید همه از یک نوع است؟

خیر، در شهرهای مختلف از سنگ های متفاوتی استفاده می کنیم. هر شهری بنا به نوع آب وهوا و نوع معادن، سنگ های متفاوتی با رنگ های بسیار زیبایی دارد و بنا به همین اصل و نوع کار و اینکه در چه محیطی کار گذاشته می شود آن را انتخاب می کنیم.

خودتان کدام یک از آثار خود را می پسندید؟

من اثری دارم که از خط سنگ است و بزرگ نوشته شده فاطمه جانم که این اثر را بیشتر از همه می پسندم.

برنامه آینده تان چیست؟

کوشش می کنم نسل دیگری از خط سنگ و ترکیبی از فلز و کاشی را به عرصه ظهور برسانم. آثاری که با این شیوه خلق شوند، در عین سادگی زیبایی خاصی دارند که امیدوارم به زودی بتوانم آن را به نتیجه برسانم.

چقدر در کارهایتان از زندگی در محله نارمک ایده گرفته اید؟

سال هاست که در این محل زندگی می کنم و ایده های زیادی هم از این محل به دست آورده ام. نارمک یکی از محله های اصیل و سنتی تهران است و بنا به عقاید و رفتار افراد این محل متوجه شده ام که خلق آثار هنری مزین به اسامی ائمه(ع) در این محل بازخورد خوبی داشته است.

--

منتشر شده در خبرنگاران محله منطقه 8 به تاریخ 1393/3/12