مدیر سوار بر خر! آخر این چه مثالی بود که زدی مومن؟ خواستی اصغر فرهادی نشوی اما ... - مالزی ارزان

خبرنگاران ؛ نهال موسوی - در روزهای گذشته اظهارات عبدعلی ناصری (مدیرعامل شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی) برای استفاده از تعبیر و مثال سوار بر خر درباره شرکت نیشکر هفت تپه جنجال زیادی به همراه داشت.

در سینمای ایران و میان مخاطبان سینمای ایران یک اصطلاحی در 2 دهه اخیر بسیار کاربرد پیدا نموده است به عنوان خاتمه باز، که عمدتا هم این شایع شدن در زبان محاوره مردم بعد از فیلم درباره الی اصغر فرهادی رخ داد.

وقتی در خاتمه فیلم به شکل مرسوم و کلاسیک تکلیف مخاطب روشن نباشد مثلا معلوم نگردد که خوب ها و بدها چه کسانی هستند و سویه هایی از داستان در هاله ای از شک و تردید، حدس و گمان باقی بماند می گویند این فیلم خاتمهش باز است به این معنی که نتیجه گیری نهایی و قطعی همراه با پیغامی معین از طرف فیلمساز به مخاطب ارائه نمی گردد. خود مخاطب باید به آن فکر کند که چه اتفاقی اتفاق افتاده و چه شده است؟

اکنون سالهاست که این اصطلاح خاتمه باز و یا حتی اشاره به اصغر فرهادی وار بودن موقعیت، برای اتفاقاتی که به نتیجه گیری خاصی منتج نمی گردد در زبان محاوره و ادبیات مردم هم یک فعل رایج و شناخته شده است.

اتفاقی که در خصوص مدیرعامل شرکت هفت تپه رخ داد، حرف و مثالی که زد، تقریبا به زعم خودش نوعی فرار از افتادن در چنین موقعتی بود. او خواست بگوید تکلیف همه چیز روشن است و خاتمه باز یا همان نا معین بودن اوضاع درکار نیست و چنین مثالی را به کار برد!

عبدعلی ناصری (مدیرعامل شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی) در پاسخ به پرسش خبرنگار ایرنا درباره قطعی شدن مالکیت هفت تپه با بیان یک مثال عامیانه گفت خر مال کسی است که سوارش می گردد و در ادامه تاکید نمود: ما هم سوار خر شدیم و پیاده هم نمی شیم. هفت تپه را ول نخواهیم کرد.

حال باید به آقای ناصری چند نکته را یادآوری کرد، ضرب المثلی که به کار برد برای موقعیت هایی است که هیچ ربطی به جایگاه و شیوه رسیدن ایشان به سمت مدیرعاملی شرکت هفت تپه ندارد.

برای خر بی صاحبی که در بیابان ول می گشته است، کسی او را بیابد، افسارش بزند و بعد سوارش گردد طبیعی است که خر مال کسی است که سوارش می گردد.

یا برای مثال مسابقه ای بین چند نفر گذاشته اند و اعلام نموده اند جایزه مسابقه همان خری است که جلویتان قرار گرفته اما شرط بردن این جایزه این است که سوار بر آن شوید، طبیعتا هر کسی که بتواند در میان کشمکش و تقلای رقیبان سوار بر خر گردد او برنده شده است پس خر مال کسی است که سوارش می گردد.

یا نمونه دیگر زمانی است که جنگی اتفاق افتاده و هرج و مرج کاملی در جریان است و مثلا یک خری وجود دارد که چند نفر هر کدام می خواهند آن را صاحب شوند، در نهایت کسی که بر خر سوار شده می تواند با آن فرار کند و از شر رقیبان خلاص گردد پس گفته اند: خر مال کسی است که سوارش می گردد..

کد ویدیو

دانلود

فیلم اصلی

نمونه های بسیار دیگر می توان برای این مثال زد اما آنچه حیرت انگیز است این است که شرکت کشت و صنعت هفت تپه تاریخچه معینی دارد و از سال 1345 تا به امروز مشغول به فعالیت در چرخه صنعتی-کشاورزی کشور است و به هیچ وجه در قالب این مثال قرار نمی گیرد!

مثالی که ناصری به کار برده است تقریبا مانند قانون جنگل است، نه برای کشوری که دولت دارد، مجلس دارد، وزارت خانه های صنعت، کشاورزی، دارایی و ... دارد .هیأت مدیره شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی وجود دارد که شما را به عنوان مدیرعامل انتخاب نموده است.

این شرکت هقت تپه (خر) مال شما نیست و نخواهد شد، شما مدتی مدیر عامل هستید بعد کنار رفته و شخص دیگری مدیر عامل می گردد و ...

در باره نابجا به کار بردن مثال عبدعلی ناصری می توان بسیار نوشت و ... اما باز به عالم فیلم و هنر بر گردیم، در سالهای اخیر یک فیلمساز فیلم های کوتاه برای بعضی ارگان ها به نام ایرج ملکی به وسیله شبکه های اجتماعی بسیار شناخته شد، علت هم این بود که ایرج ملکی فیلم های کوتاهی با پیغام های اجتماعی یا در هشدار آسیب های اجتماعی ساخته بود که در میان مخاطبان و جمع کثیری از مردم پر بیننده شد.

این فیلم ها به لحاظ محتوا، شکل انتخاب فضا، بازیگران و حتی نوع دیالوگ ها و پیغام نهایی که باید می رساند از بس شعاری، واضح و مبرهن بود که به کمدی ناخواسته تبدیل می شد.

فیلم مزاحمت ساخته ایرج ملکی

کد ویدیو

دانلود

فیلم اصلی

البته خود ایرج ملکی هیچ تعارضی با این قضیه نداشت و اتفاقا همین مسیر را ادامه داد و به وسیله استند آپ کردن و لطیفه تعریف کردن در اینستاگرام و ... بسیار شناخته شد تا جایی که در انواع برنامه های تلویزیونی دعوت شد، آخرین نمونه هم حضور او به عنوان مهمان در ویژه برنامه نوروز سال جاری از طرف شبکه 5 بود. یا در برنامه جوکر احسان علیخانی به عنوان یکی از کسانی دعوت شد که شرکت کنندگان در مسابقه را به خنده وادارد.

خلاصه که آقای ناصری (مدیرعامل شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی) می خواست حرفهایش نا معین و یا اصطلاحا خاتمه باز نباشد برای همین از ایرج ملکی تقلید کرد و در خوش بینانه ترین حالت حرفهایش خنده دار شد، اگر نگوییم توهین آمیز بود و سعی کنیم جان کلام و نیت او از به کار بردن چنین مثالی را بفهمیم!

اما اگر بخواهم صریح باشم باید گفت ناصری از اصغر فرهادی بودن گریخت اما ایرج ملکی هم نشد. آخر این چه مثالی بود که زدی مومن؟