آنچه از مثلث برمودا نمی دانید - مالزی ارزان

داستان چیزی که ما آن را مثلث برمودا (Bermuda Triangle) می نامیم، در واقع 56 سال پیش، در سال 1964 میلادی شروع شد.

این نام برای نخستین بار به وسیله نویسنده آمریکایی وینسنت گادیس (Vincent Gaddis) در مجله آرگوسی (Argosy) برای توصیف منطقه ای به شکل مثلث در اقیانوس اطلس (Pacific Ocean) و نزدیکی سواحل فلوریدا به کار رفت.

از این منطقه با نام مثلث شیطان (Devils Triangle) هم یاد می گردد و در طول دهه ها در هزاران فیلم، کتاب و مستند مورد بحث قرار گرفته تا حدی که به عنوان نوعی ضرب المثل از اشیاء گم شده هم کاربرد یافته است. اما علت این همه توجه و طرح معماگونه برمودا چیست؟

مثلث برمودا در حقیقت بخش افسانه ای از اقیانوس اطلس است که تقریبا به وسیله سواحل جنوب شرقی آمریکا، مجمع الجزایر برمودا، و جزایر آنتیل بزرگ (شامل کوبا، هیسپانیولا، جامائیکا و پورتوریکو) دربر گرفته شده است و تا کنون ده ها کشتی و هواپیما در آن ناپدید شده اند.

هنگامی که کریستف کلمب در اولین سفر خود به جهانی تازه از این منطقه عبور کرد، گزارش داد که یک شب شعله بزرگ آتش، احتمالا یک شهاب سنگ، به دریا سقوط کرد و چند هفته بعد نور عجیبی در دوردست ظاهر شد. او بعلاوه درباره نامنظم شدن خوانش قطب نما نوشت.

امروزه هرچند توافقی جهانی درباره مرزهای دقیق مثلث برمودا وجود ندارد اما محدوده تقریبی کلی آن با گستره بین 1300000 تا 3900000 کیلومتر مربع را به شکل یک مثلث نه چندان واضح، دربر می گیرد.

هرچند روی نقشه گوگل محل تقریبی این منطقه معین شده است اما این مثلث در نقشه های بین المللی رسمی دیده نمی گردد و حتی هیئت نام های جغرافیایی آمریکا، مثلث برمودا را به عنوان منطقه ای رسمی از اقیانوس اطلس نمی شناسد.

رازهای قدیمی غیرقابل شرح

هیاهو درباره مثلث برمودا را می توان به مجموعه ای از ناپدید شدن غیرقابل شرح کشتی ها و هواپیماها در این محدوده مرتبط دانست.

سال 1918 بود که کشتی باری سایکلوپس (Cyclops) نیروی دریایی آمریکا به طول بیش از 165 متر با بیش از 300 خدمه و 10000 تن سنگ معدن منگنز در جایی میان باربادوس و خلیج چسیاپیک غرق شد. هرچند این کشتی برای چنین شرایطی مجهز شده بود اما هیچ پیغام اضطراری ارسال نکرد و جست وجوی گسترده هم برای یافتن لاشه آن، نتیجه نداد. در سال 1941 هم دو کشتی همتای سایکلوپس، به طور مشابه بدون هیچ اثری و تقریبا در همان راستا ناپدید شدند.

اما موضوعی که به رازهای پیرامون این منطقه اضافه نمود در سال 1945 میلادی رخ داد. پنج هواپیمای نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا و 14 نظامی هنگام انجام تمرینات آموزشی عادی در منطقه ناپدید شدند. صدای راهنمایی گر پرواز، ستوان چارلز تیلور (Charles Taylor) از رادیو شنیده شده است که می گفت: وارد آب سفید می شویم، هیچ چیز درست به نظر نمی رسد. نمی دانیم کجا هستیم، آب سبز است، نه سفید است.

نیروی دریایی آمریکا پس از تحقیق درباره این سانحه، در نهایت آن را با عنوان علت نامعلوم گزارش کرد. از زمان وقوع این حادثه تا اواسط دهه 1980 میلادی هم، 25 هواپیمای کوچک هنگام عبور از مثلث برمودا ناپدید شدند. آن ها دیگر هرگز نه دیده شدند و نه هیچ لاشه ای از آن ها پیدا شد.

این رویدادها توجه عموم مردم را به خود جذب کرد و بعضی از مردم شرحات غیرمعمولی برای آن داشتند و ادعا کردند که چیزی فراطبیعی در جریان است. حتی گفته می شد که بیگانگان یا شهر افسانه ای گم شده زیر آب آتلانتیس ارتباطی با رویدادهای غم انگیز این منطقه داشته است.

در همین دوران چارلز برلیتز (Charles Berlitz) هم افسانه مثلث برمودا را در کتاب پرفروشش به همین نام چاپ 1974 میلادی رایج کرد. او در این کتاب ادعا کرد که جزیره افسانه ای گمشده آتلانتیس در ناپدید شدن ها نقش داشته است.

از سویی این واقعیت که بعضی گزارش های رسمی از این رویدادها آن ها را علت ناشناخته توصیف می نمایند، بر این دیدگاه ها اضافه نموده بود.

تفکر منطقی

اما اگر نمی دانیم چه چیزی باعث ایجاد چیزی شده است، یا اگر کاملا مرموز به نظر می رسد، آیا باید پاسخ را در پدیده های فراطبیعی جستجو کنیم؟ بعضی از مردم این کار را می نمایند. آن ها چنین شرحاتی را هیجان انگیز می دانند و این همان چیزی است که دهه ها پیرامون حوادث مثلث برمودا اتفاق افتاده است.

اما هنگامی که برای دانستن بیشتر درباره این رویدادها وقت می گذاریم و به نتیجه گیری عجولانه نمی پردازیم، آن ها بسیار معمولی تر به نظر می رسند.

برای نمونه ناپدید شدن چارلز تیلور و پنج هواپیما که نیروی دریایی ایالات متحده درباره آن ها تحقیق کرد را در نظر بگیرید. تحقیقات نشان داد که با تاریک شدن هوا و تغییر هوا، تیلور هواپیماها را به مکان اشتباهی راهنمایی نموده است. او بعلاوه سابقه گم شدن هنگام پرواز را داشت و دو بار در اقیانوس آرام به عملیات نجات احتیاج پیدا نموده بود. بدین ترتیب نیروی دریایی هم تصور خوبی از آنچه پیش از ناپدید شدن اتفاق افتاده بود، داشت.

اما این حادثه در نهایت به عنوان علت ناشناخته توصیف شد، زیرا مادر تیلور، که نمی خواست پسرش را برای ناپدید شدن مقصر بداند، معتقد بود اگر نیروی دریایی نتواند هواپیما را پیدا کند، نمی تواند قاطعانه بگوید که چه اتفاقی افتاده است و نیروی دریایی هم که نمی خواست تیلور را برای این تراژدی مقصر بداند، موافقت کرد.

بیشتر خلبانان درگیر در این حادثه هم کارآموز بودند. این بدان معناست که هنوز به درستی به آن ها آموزش داده نشده بود که چگونه از همه ابزارهای هواپیما هنگام پرواز در شب یا در هوای بد استفاده نمایند. علاوه بر این، هواپیمایی که با آن پرواز می کردند، پس از فرود در آب در کمتر از 45 ثانیه غرق می شد و به ویژه وقتی که هواپیمایی در وسعت اقیانوس غرق می گردد، اگرچه این روزها بسیار نادر است، اغلب دیگر هرگز پیدا نمی شوند.

این امر حتی امروزه هم با وجود پیشرفت های بسیار در فناوری هواپیما و روش های جست وجو و نجات، صادق است. برای نمونه تا کنون تنها بقایای اندکی کمی از هواپیمای ناپدید شده MH370 خطوط هوایی مالزی که در سال 2014 ناپدید شد، پیدا شده است.

کاوش در آب های مثلث برمودا

در حالی که بعضی تصویر می نمایند، کسی امکان مطالعه مثلث برمودا را ندارد اما این منطقه از حدود یک قرن بیش به صورت مستقم به وسیله پژوهشگران آنالیز شده است.

در سال 1928 میلادی ویلیام بیبی (William Beebe) از جزیره نانسچ در برمودا به عنوان یک ایستگاه تحقیقاتی استفاده کرد تا دریای مجاور آن را تا عمق 3 کیلومتری آنالیز کند. او این ایده را با همراهی اوتیس بارتون (Otis Barton) پیش برد.

آن ها نه در پی معمایی در این منطقه، بلکه در پی نمونه برداری و شناسایی جانوران و گیاهان این منطقه بودند. پایان بین سال های 1930 تا 1934 میلادی، با استفاده از کره زیردریایی آب های منطقه و بعلاوه دامنه جزیره برمودا را آنالیز کردند و به عمق 923 متری رسیدند.

آگوست پیکارد (August Piccard) هم با الهام از آن ها و با وسیله نقلیه ای مشابه برای رفتن به عمق 11 کیلومتری درازگودال ماریانا (Marianas Trench) در منطقه برمودا استفاده کرد و به نوبه خود باعث توسعه زیردریایی هایی شد که در سال های 1967 تا 1972 میلادی به آنالیز زیست محیطی منطقه پرداختند.

در سال 2016 هم تیمی از پژوهشگران دانشگاه آکسفورد، از زیردریایی های تریتون برای کاوش در زیست بوم اعماق دریای برمودا استفاده کردند. بسیاری از تیم های دیگر هم کاوش های تحقیقاتی یا گردشگری را در این منطقه حتی برای تماشا کشتی هایی که در گذشته غرق شده اند، پیش برده اند.

گذر از قصه های قدیمی

امروزه هواپیماهای مسافربری بزرگ اغلب بر فراز مثلث برمودا پرواز می نمایند و هیچ کدام هم ناپدید نمی شوند. حتی می توانید پروازهای این منطقه را به صورت زنده به وسیله اینترنت پیگیری کنید.

در واقع، از اواسط دهه 1940 تا اواسط دهه 1980، هواپیماهای کوچک بیشتری بر فراز سرزمین اصلی ایالات متحده سقوط نموده اند تا در مثلث برمودا! اما از چون بقایای آن ها پیدا شده است، ماجرای آن ها مرموز تلقی نشد.

در سال 2013 هم صندوق جهانی حیات وحش (WWF) مطالعه گسترده ای در خصوص خطوط کشتیرانی دریایی انجام داد و معین کرد که مثلث برمودا یکی از 10 حوزه آبی خطرناک جهان برای کشتیرانی نیست.

بعلاوه نشان داده شده است که تعداد کشتی ها و هواپیماهایی که در مثلث برمودا گم شده اند، خیلی بیشتر از دیگر نقاط اقیانوس نیست.

پدیده های طبیعی در مثلث برمودا

اما شاید بعضی پدیده های طبیعی و البته متداول در نقاط دیگر که این منطقه را جالب توجه نموده اند، باعث افزایش تردیدها و رازها درباره مثلث برمودا شده اند. مثلا نظریه پردازان علمی تر در شرح گم شدن وسایل نقلیه در مثلث برمودا به ناهنجاری های مغناطیسی، امواج بزرگ آب تا ارتفاع 30 متر یا فوران های بزرگ گاز متان بستر اقیانوس اشاره نموده اند.

بعلاوه خط آگونیک گاهی از مثلث برمودا می گذرد و بنابراین در صورت محاسبه کردن انحراف همیشگی درنظر گرفته شده، می تواند باعث خوانش غلط در سامانه های ناوبری گردد. همان مسئله ای که برای کریستف کلمب در قرن های گذشته روی داده بود. این پدیده در اوایل قرن بیستم هم وجود داشت.

خط آگونیک (Agonic Line) خطی فرضی است که در آن شمال مغناطیسی با شمال واقعی زمین هم تراز می گردد و بنابراین بر خلاف دیگر نقاط زمین، احتیاجی به محاسبه انحراف مغناطیسی در قطب نما نیست.

مثلث برمودا بعلاوه در معرض طوفان های استوایی و طوفان های تندری پیوسته واقع شده است و گلف استریم (Gulf Stream)، یک جریان اقیانوسی قوی که باعث تغییرات شدید آب وهوای محلی می گردد هم از مثلث برمودا می گذرد.

این جریان زیر دریا می تواند باعث تغییرات سریع و گاهی خشونت بار آب وهوا گردد. علاوه بر این، تعداد زیادی جزایر در دریای کارائیب، باعث ایجاد آب های کم عمق بسیاری می گردد که می تواند برای کشتیرانی خطرناک باشد.

از سوی دیگر عمیق ترین نقطه اقیانوس اطلس، با نام مغاک میلواکی (Milwaukee Depth) در مثلث برمودا واقع شده است. درازگودال پورتوریکو (Puerto Rico Trench) در گودال میلواکی به طول 600 کیلومتر است و عمق آن به 8380 متر می رسد.

اما اگرچه طوفان ها، صخره ها و جریان های خلیجی می توانند باعث ایجاد چالش های ناوبری در این منطقه شوند، شرکت بزرگ بیمه لیویدز لندن (Lloyds of London)، مثلث برمودا را به عنوان مکانی خطرناک به رسمیت نمی شناسد.

گارد ساحلی آمریکا مشابه این موضوع را بیان می نماید: در آنالیز بسیاری از تلفات هواپیماها و کشتی ها در این منطقه طی سال ها، چیزی کشف نشده است که نشان دهد تلفات ناشی از چیزی غیر از دلایل فیزیکی بوده است. هیچ عامل خارق العاده ای تا به امروز شناسایی نشده است.

راز واقعی برمودا

گاهی اوقات، زمانی که شرح دادن یک رویداد سخت است، وسوسه انگیز است که بگوییم ناشی از موارد فراطبیعی است. اما شاید اصلا رازی در کار نباشد.

برای نمونه اگر 1000 هواپیما از مثلث برمودا عبور نمایند و بتوانیم شرح دهیم که چه اتفاقی برای 990 ففرایند از آن ها افتاده است، آیا باید بگوییم که 10 ففرایند دیگر موارد فوق طبیعی بوده اند؟ خیر.

تنها چیزی که می توانیم بگوییم این است که به طور قطع نمی دانیم چه اتفاقی افتاده است و باید سعی کنیم اطلاعات بیشتری کسب کنیم زیرا معمولا وقتی بیشتر می آموزیم، رازها از بین می فرایند.

درباره مثلث برمودا به احتمال زیاد هیچ نظریه واحدی وجود ندارد که معما را حل نماید و در هر رویداد، مجموعه ای از عوامل طبیعی و انسانی دخالت داشته اند.

به گفته یکی از آنالیز نمایندگان این موضوع، کوشش برای یافتن یک علت مشترک برای هر ناپدید شدن در مثلث برمودا، منطقی تر از کوشش برای یافتن یک علت مشترک برای هر تصادف اتومبیل نیست.

آنچه درباره مثلث برمودا نمی دانیم، تعداد دقیق هواپیماها و کشتی های غرق شده در آن است. رایج ترین تخمین حدود 50 کشتی و 20 هواپیماست. هنوز بقایای بسیاری از وسایلی که در این منطقه غرق شده اند پیدا نشده است و هنوز معین نیست که آیا علت غرق شدن ها خطای انسانی بوده است و یا پدیده های آب وهوایی.

ترکیب نیروهای طبیعت و خطاپذیری انسان حتی از غیرقابل باورترین داستان های علمی تخیلی پیشی می گیرد.

در مجموع باید گفت که دریا و اقیانوس، همواره برای انسان ها مکانی رازآلود بوده است و زمانی که برای سفر در آن آب وهوای نامناسب یا ناوبری ضعیف هم در میان باشد، می تواند مکانی بسیار کشنده باشد و از نگاه منطقی و علمی، مثلث برمودا هم از این موضوع مستثنی نیست.

این موضوع در تمام جهان صادق است و هیچ مدرکی مبنی بر اینکه ناپدید شدن های اسرارآمیز با درصد بیشتری در مثلث برمودا نسبت دیگر منطقه ها بزرگ و پر تردد اقیانوس روی می دهد، وجود ندارد. بنابراین برمودا هم یکی از نقاط عادی و البته جالب توجه به لحاظ بعضی پدیده های طبیعی متداول است که غیرقابل شناخت نیست.

عکس کاور: طرحی گرافیکی از مثلث برمودا

Credit: NOAA

منابع: The Conversation, History, Britanica, NOAA, University of Oxford