با منطقه فرحزاد تهران بیشتر آشنا شوید
به گزارش مالزی ارزان، یکی از مهمترین تفرجگاه های شهر تهران فرحزاد است که این منطقه تاریخی بوده و در یک دهه گذشته رونق بسیار زیادی گرفته است. بسیاری از تهرانی ها شب ها به فرحزاد می فرایند و به قول خودشان فرحزاد گردی می نمایند. در مطلب زیر بیشتر در خصوص قدمت و امکانات باغ فرحزاد صحبت نموده ایم.
آشنایی با برترین تفریحگاه مرکز کشورمان ایران
فرحزاد که تا چند دهه پیش به عنوان جهت پیاده روی تا امامزاده داوود مورد توجه قرار می گرفت، بیش از ده سال است که به یکی از تفرج گاه های مهم تهران تبدیل شده است.استقبال از باغچه رستوران های فرحزاد به حدی است که شب ها به زحمت می توان در این محله جای پارک خالی برای اتومبیل پیدا کرد.
یافتن جا پارک راحت و امن، خودش البته یکی از اجزای فرحزادگردی است.
فرحزد از 3 محله تشکیل شده است: محله فرحزاد بالا (شمال اتوبان یادگار امام)، فزحزاد پایین (جنوب اتوبان یادگار امام) و محله امامزاده.
ضلع شمالی محله فرحزاد به دامنه های ارتفاعات رشته که البرز منتهی می گردد و ارتفاع 1800 متر از سطح دریا دارد که حد شمالی شهر تهران است.
ضلع غربی آن به دره و رودخانه فرحزاد محدود می گردد که از دامنه های البرز آغاز شده و تا بزرگراه یادگار امام محدوده محله را مشخص می نماید.
از سمت شرق نیز خیابان گلپاد و جاده قدیم امامزاده داوود و بعلاوه مرز بین شهرک های مسکونی و تپه های مشرف به منطقه فرحزاد به عنوان مرز شرقی محله شناخته می شوند.
محله فرحزاد از بزرگراه یادگار امام، جاده فرحزاد و بلوار فرحزادی شهرک غرب قابل رفت و آمد است. دهه های قبل فرحزاد در فصل تابستان به خاطر توتستان های پربارش پذیرای اهالی شهر بود.
فرحزاد از محله های قدیمی شمال تهران است که از گذشته به صورت روستایی در جهت جاده امامزاده داوود استقرار داشته و به مرور زمان و در اثر توسعه مرکز به صورت محله ای از شهر تهران عایدیه است.
فرحزاد از محله های قدیمی شمال تهران است
هرچند جمعی براساس نام مشهور امروزی این آبادی یعنی فرحزاد وجه تسمیه آن را به اشتباه، بدان سبب که جایی فرحبخش و خوش آب و هوا بوده است، منسوب به فرح دانسته اند، اما نام اصلی آن فره زاد بوده و به سبب پیدایش آب در آنجا آن را توشه بزرگ شمرده اند.
به نوشته عباس اقبال: فرحزاد قریه دیگری است در شمال غربی طهران بین تجریش و کن. نام این قریه نیز در کتاب منطقه الطالبیه آمده به به شکل فرزاد که املا صحیح قدیم آن فره زاد بوده و بعدها این نام به صورت فرح زاد عایدیه که به معنای محل زایش و پیدایش شادی است.
روستای فرحزاد از بخش های خوش آب و هوای شمال تهران به حساب می آمده است و هنوز نیز درصد بالایی از اهالی این محله را ساکنان قدیمی ده فرحزاد تشکیل می دهند، اما در اثر توسعه شهر تهران، در دهه های گذشته شاهد مهاجرت افراد با قومیت های متفاوت به این محله بودیم.
در حال حاضر این محله دارای حدود 20 هزار نفر جمعیت است که علاوه بر اهالی بومی، عمدتا شامل اقوام قوچانی، ترک زبان، قزوینی و غیره می شوند.
قدمت گردشگری
در گذشته، تابستان ها، جمع کثیری از اهالی تهران برای فرار از گرما به فرحزاد می آمدند و با کرایه کردن خانه یا باغچه ای سکونت می کردند و حتی عده ای در فضای باز چادر می زدند و تعطیلات تابستان را بدین ترتیب می گذراندند.نکته دیگری که از فرحزاد در خاطرات تهرانیان قدیم ثبت شده است، امر گذرگاهی فرحزاد برای زوار امامزاده داوود بود که ایستگاه اصلی آن سفر زیارتی، همین آبادی بود. زیارت نمایندگان شب را در این محل می گذارندند و صبحگاهان با اجاره کردن الاغ و قاطر به سمت امامزاد داوود عزیمت می کردند.
مهاجرت موقت تهرانی ها و مقام ایستگاهی فرحزاد سبب رونق داد و ستد کسبه آن آبادی می شد. بنابراین تابستان برای اهالی فرحزاد منبع عایدی و ثروت بود و این خصوصیت موجب سکونت دائم جمعی مهاجر در آنجا شده که در قیاس با دیگر آبادی های شمیران نظیر آهار و شکراب که به سبب بن بست بودن راه، مهاجر پذیر نیستند و دارای ساکنانی با نژادی واحد هستند، فرحزاد را کاملا متمایز نموده بود.
روستای فرحزاد از بخش های خوش آب و هوای شمال تهران به شمار میرود
این شب ها
فرحزاد به ویژه در شب های تابستان، میزبان مردمانی است که برای رهایی از دغدغه های شهر و حضور در محیطی آرام و آزاد به آنجا می فرایند.این محله پر از قهوه خانه ها و رستوران سنتی است و برعکس بقیه منطقه ها تفریحی شمال تهران مثل دربند و درکه، نه کوهی دارد و نه طبیعت چندان بکری.
از بزرگراه یادگار به خیابان فرحزاد که می رسیم با تابلوهای رنگارنگ رستوران ها و کافه ها، مغازه های قلیان فروشی و بساط دستفروشان کنار خیابان رو به رو می شویم.
در جلوی هر رستورانی جوانانی مهمانان را به داخل فرا می خوانند و مشغول هدایت ماشین ها برای پارک هستند. بیشتر شب ها خیابان فرحزاد پر از ماشین های جوانان و خانواده هایی هست که برای گذراندن وقت به آنجا می فرایند و به همین علت همواره ترافیک این منطقه سنگین و پررفت و آمد است.
بیشتر کافه ها و رستوران های سنتی تهران از روزگاران قدیم به علت آب و هوای خوب، قرار داشتن در جهت کوهنوردان و زیارتگاه های مختلف در دامنه کوه های البرز واقع شده اند. شهرداری تهران برای ساماندهی و توسعه این مکان ها اقدامی انجام نمی دهد بلکه همواره محدودیت هایی را برای آنها ایجاد می نماید.
از اقدامات دولتی تنها می توان به توسعه فضاهای سبز این منطقه ها مثل تبدیل دره فرحزاد به بوستان نهج البلاغه اشاره نمود که قبل از آن پاتوق معتادان تهرانی بود.
حاج اکبر از رستوران دارهای قدیمی فرحزاد می گوید: فرحزاد از سالیان دور به علت قرار داشتن در جهت امام زاده داوود پذیرای زوار و مسافران بوده است.
در آن موقع تعداد رستوران ها کم و به جای بیشتر رستوران های فعلی باغ گردو و توت بود که نوز بعضی از درختان آن به جای مانده است.
به خاطر همین درخت ها و آب و هوای خوش، اینجا به فرحزاد معروف شده است. بسیاری با به دست آوردن بعضی از باغ ها و تخریب آنها به ساختن کافه و رستوران پرداختند که تا میدان فرحزاد ادامه دارد. درواقع بافت سنتی ده از میدان آغاز می گردد که تنها ساکنین در آنجا رفت و آمد می نمایند.
غذای رستوران ها کباب، جوجه، دیزی و جگر است و از غذاهای فوری و امروزی خبری نیست.
پاتوق های پیرها و جوان ها
در میان خیابان به داخل یکی از کافه های مدرن می روم. مشتریان دخترها و پسرهای جوانی هستند که تقریبا همدیگر را می شناسند.در رستوران ها سنتی فضا فرق دارد. با ورود به آنها تخت های چوبی، گلدان ها و درختان سبز می بینیم و صدای دلنشین آب را می شنویم.
معمولا در طول روز زوج های جوان و خانواده ها برای صرف غذا این نوع رستوران ها را انتخاب می نمایند.
قهوه خانه های قدیمی تر هم بیشتر پاتوق پیرمردها یا پسران جوانی است که ساعت های بیشتری را پای قلیان در آنجا می گذرانند.
در جلوی آنها منقل های کباب قرار گرفته است که بوی دودشان همواره در فضای خیابان می پیچد. این قهوه خانه به علت قیمت پایین تر با رستوران های یک و مدرن رقابت می نمایند.
بساط های کنار خیابان هم پر است از خوردنی های متنوع متناسب با فصل از باقالی داغ و لبو قرمز گرفته تا لواشک و آلوچه و مغز گردو.
نزدیک های ساعت دو شب کم کم رستوران ها و کافه ها بسته می شوند. شلوغی و هیاهوی خیابان فرحزاد هم تمام می گردد تا فردا صبح که دوباره جوان ها و خانواده هایی برای آرامش و گذراندن وقت به خوشی آنجا را انتخاب می نمایند.
تاریخ فرحزاد
جلد یکم، فرهنگ جغرافیایی ایران، فرحزاد را زمانی که روستایی بیش نبود، چنین معرفی نموده است:دهی است جزو بخش شمیران، واقع در نه هزار گزی باختر تجریش و دوزاده هزار گزی تهران، ناحیه ای است در دامنه کوهستان، سردسیر و دارای هزار و دویست نفر جمعیت. محصولاتش غلات، یونجه و توت است. اهالی از کشاورزی و چارپاداری گذران می نمایند. یک دبستان و راه ماشین رو دارد.
مزرعه یونجه زار کهریزک جزو این ده است. زوار الاغ یا قاطر کرایه می نمایند و به امامزاده داوود می فرایند. بنابراین در تابستان ها شغل ساکنین بیشتر چارپاداری است. تابستان دویست خانواده تهران خانه یا باغچه اجاره می نمایند و در اینجا ساکن می شوند.
عباس اقبال آشتیانی درباره فرحزاد در جغرافیای بلاد و نواحی در مجله یادگار (سال اول) نوشته است: فرحزاد در شمال غربی طهران بین تجریش و کن واقع است. نام این ده در کتاب منتقله الطالبیه آمده، اما به شکل فرزاد که املای قدیم آن فره زاد است، به تشدید را.
بعدها قیاس عامیانه فره را که به تدریج به تخفیف را استعمال می شده، به فرح عربی مبدل ساخته و فره زاد و فرزاد را فرح زاد نموده است.
مولف کتاب منتقله الطالبیه، نام جمعی از سادات مهاجر را می برد که به این قریه پناهنده شده و در آنجا سکونت اختیار نموده بودند.
امامزادگاه مدفون در فرحزاد
فرحزاد از سالیان دور به علت قرار داشتن در جهت امام زاده داوود پذیرای زوار و مسافران بوده است
1- ابوعبدالله بن حسن المرتضی بن محمدالهادی بن یحیی بن یحیی القنام السی بن ابراهیم طباطبا بن ناماعیل بن ابراهیم بن حسن مثنی بن امام حسن
2- در بدایع الانساب احتمال داده ابوطالب محمد در فرح زاد مدفون باشد.
3- امامزاده هادی یکی از اجداد امامزاده داود نیز در فرحزاد مدفون است.
مالکیت فرحزاد
مستوفی الممالک مالک بسیاری از آبادی های اطراف تهران، چون بهجت آباد، یوسف آباد، ونک، فرحزاد و… بود. در این باره معیرالممالک نوشته است:مستوفی الممالک دستی آبادنماینده داشت و در ایجاد ده و جاری ساختن قنات می کوشید و حسن آباد، یوسف آباد،… و فرحزاد از آبادنموده های اوست.
امروز اراضی فرحزاد جزو شهر تهران شده و جمعیتی بالغ بر بیست هزار تن از اقوام مهاجری چون قوچانی، ترک زبان، قزوینی و… در آن سکونت دارند.
به صورت سه محله عایدیه است؛ محله بالا که شمال بزرگراه یادگار امام است، محله پایین که جنوب آن راه است و محله امامزاده معصوم صالح که در شرق و اطراف امامزاده قرار گرفته است.
منبع: سایت ایران ناز
منبع: راسخون